Dzisiejszym wpisem chcemy skłonić Was do refleksji na temat trenowania pojedynków 1v1. Jest to dosyć często wykorzystywany przez trenerów element treningu techniczno-taktycznego. Pojawia się jednak pytanie czy warto stosować takie metody treningowe oraz jakie są zalety i wady tej formy treningu. W dzisiejszym artykule przedstawimy własne spojrzenie na ten temat. Wyznajemy jednak zasadę, że nie ma jednej właściwej drogi, więc zachęcamy do podzielenia się waszą opinią na temat stosowania pojedynków 1v1 w treningu piłkarskim.
Na początku zaprezentujemy Wam 4 gry z wykorzystaniem pojedynków piłkarskich. Każda z nich ma nieco inny charakter, ale ich główne założenie to kształtowanie umiejętności dryblingu i wykorzystania go w trakcie meczu. 4 gry, które dla was wybraliśmy to:
- Pojedynek 1v1 z dotknięciem bramki
- Pojedynki 1v1 na 4 bramki
- Gra 1v1 z przyjęciem kierunkowym
- Gra 1v1 z obiegnięciem bramki
W dalszej części artykułu postaramy się przedstawić jakie zalety i wady niosą ze sobą pojedynki 1v1. Efekty treningu piłkarskiego z wykorzystaniem pojedynków 1v1 przedstawimy w rozbiciu na 3 aspekty treningowe:
- Aspekt techniczno – taktyczny
- Aspekt fizyczny
- Aspekt mentalny
W naszych pojedynkach 1v1 udział wzięli młodzi zawodnicy drużyny Orlików Stali Pleszew. Do gry wykorzystaliśmy bramki Bazooka udostępnione nam przez sklep internetowy sportpoland.com. Zdecydowaliśmy się na wykorzystanie bramek Bazooka z kilku istotnych powodów. Pierwszy z nich to prostota rozkładania bramki oraz łatwość jej transportowania. Wystarczy kilka chwil przed treningiem, aby bramkę rozłożyć, a po skończonej sesji nie tracimy czasu na długotrwałe składanie. Ponadto możemy zabrać ją ze sobą praktycznie wszędzie dzięki poręcznemu pokrowcowi. Bramka Bazooka to również solidność wykonania, cecha niezwykle ważna dla każdego trenera i klubu zaopatrującego się w sprzęt treningowy. Trwałość tego produktu jest nieporównywalnie lepsza niż w przypadku zwykłych bramek namiotowych. Nie musimy więc co sezon nabywać nowego sprzętu.
Więcej informacji na temat tego produktu znajdziecie na stronie internetowej sportpoland.com oraz bazookagoal.com.
Gra nr 1: Pojedynek 1v1 z dotknięciem bramki.
Cel główny gry: praca nad poprawą dryblingu oraz wykończeniem akcji.
Cel dodatkowy: praca nad wydolnością tlenową i beztlenową organizmu.
Ustawienie gry: wyznaczamy dwa przyległe do siebie place gry o wymiarach 8x8m każdy (daje nam to całkowity wymiary pola gry 8x16m). Na obu końcach pola gry ustawiamy małe bramki.
Zasady gry: celem każdego zawodnika jest zdobycie jak największej ilości bramek w określonym czasie gry. Bramkę można zdobyć jeżeli zawodnik znajduje się na połowie przeciwnika. Po strzelonej bramce zawodnik musi jak najszybciej wrócić pod swoją bramkę i dotknąć ją. Dopiero wtedy może zacząć bronić dostępu do niej.
Gra nr 2: Pojedynki 1v1 na 4 bramki.
Cel główny: praca nad poprawą dryblingu i wykorzystaniem zwodów oraz zwrotów podczas gry.
Cel dodatkowy: rozwój decyzyjności w grze obronnej i w ataku.
Ustawienie gry: ustawiamy pole gry w kształcie kwadratu o wymiarach 15x15m na dwóch przeciwległych bokach kwadratu ustawiamy bramki namiotowe. Na pozostałych dwóch bokach ustawiamy bramki z pachołków o szerokości 2 m.
Zasady gry: każdy z zawodników broni jednej bramki namiotowej oraz jednej bramki ustawionej z pachołków. W ataku zawodnik ma do wyboru, albo strzał na bramkę namiotową, albo przejście z piłką przez bramkę z pachołków. Zarówno przejście z piłką przez bramkę przeciwnika jak i trafienie do bramki namiotowej oznacza 1 punkt dla zawodnika. Wygrywa osoba, która zdobędzie więcej punktów w określonym czasie gry.
Gra nr 3: Gra 1v1 z przyjęciem kierunkowym.
Cel główny: wykorzystanie przyjęcia kierunkowego w grze 1v1.
Cel dodatkowy: praca nad podaniem.
Ustawienie gry: zawodnicy znajdują się w odległości 10m od siebie, ustawieni jeden naprzeciw drugiego. Pomiędzy zawodnikami znajduję się strefa o wymiarach 5x5m. Dwie małe bramki ustawione są po bokach w odległości 5 m od wyznaczonej strefy.
Zasady gry: gra rozpoczyna się podaniem od obrońcy do atakującego. Atakujący przyjmuje piłkę w sposób kierunkowy i przeprowadza ją przez wyznaczoną strefę ( w prawo lub w lewo). Dopiero wtedy atakujący może wykonać strzał na bramkę. Nie jest dopuszczalne przeprowadzenie piłki na zewnątrz wyznaczonej strefy przed zdobyciem bramki. Obrońca po odbiorze piłki może zakończyć akcję strzałem na bramkę. Zawodnicy zawsze mają do wyboru dwie małe bramki.
Gra nr 4: Gra 1v1 z obiegnięciem bramki.
Cel główny: poprawa dryblingu zawodnika i wykończenia akcji.
Cel dodatkowy: poprawa szybkości reakcji i przyspieszenia.
Ustawienie gry: wyznaczamy pole gry w kształcie kwadratu o wymiarach 15x15m. Piłkę ustawiamy na środku boiska. Na dwóch przeciwległych bokach kwadratu ustawiamy małe bramki.
Zasady gry: zawodnicy ustawiają się na przeciwległych narożnikach. Na sygnał trenera zawodnicy startują i muszą jak najszybciej obiegnąć swoją bramkę. Zawodnik, który jako pierwszy znajdzie się przy piłce rozpoczyna pojedynek 1v1. Zawodnik atakujący ma do wyboru obie bramki. Pojedynek kończy się jeżeli zawodnik zdobył bramkę lub piłka opuściła plac gry.
Aspekt techniczno-taktyczny treningu 1v1
Zalety stosowania danej formy treningowej:
- Duża liczba kontaktów z piłką. Gry 1v1 z założenia wymagają ciągłego kontaktu z piłką przez co poprawia się nasze czucie piłki. To z kolei przekłada się na coraz lepszą technicznie grę.
- Duża ilość dryblingów. Podczas gry 1v1 mamy szansę trenowania dużej ilości zwodów, zwrotów oraz zmian kierunku biegu. Tym samym podnosimy nasze umiejętności techniczne. Pamiętajmy jednak, aby nie ograniczać się jedynie do jednego lub dwóch zwodów. Starajmy się wykonywać coraz to nowe elementy techniczne i rozwijać je do perfekcji.
- Duża ilość strzelanych bramek. Poprzez pojedynki 1v1 trenujemy również finalizację akcji ofensywnych czyli strzały na bramkę. Dzięki tego typu treningowi każdy zawodnik ma bardzo dużo okazji na wykonywanie strzałów i zdobywanie bramek. Poprawia się przez to jego pewność i opanowanie pod bramką przeciwnika.
- Rozwój decyzyjności zawodników. Gra 1v1 wymaga szybkiego myślenia oraz szybkiego reagowania na poczynania przeciwnika. Trenując w ten sposób rozwijamy naszą percepcję czyli obserwację i analizę gry przeciwnika. Przetworzone przez nasz mózg informacje wykorzystujemy potem przy podejmowaniu decyzji w grze ofensywnej (jak chcemy rozegrać akcję, gdzie jest miejsce do zaatakowania, jakie są słabości przeciwnika) oraz w grze obronnej (jak się ustawiać, jak blokować dostęp do własnej bramki, jak chronić piłkę).
- Rozwój kreatywności zawodnika. Podczas pojedynków 1v1 zawodnik musi być na tyle inteligentny i kreatywny, aby oszukać przeciwnika i strzelić bramkę. Od zawodnika zależy w jaki sposób to zrobi i jakie metody wykorzysta.
Wady stosowania danej formy treningowej:
- Forma pojedynków 1v1 jest najprostszą formą rywalizacji z przeciwnikiem zatem nie zawsze sytuacje z pojedynków 1v1 znajdą pełne odzwierciedlenie i mogą być wykorzystane w grze właściwej, należy więc pamiętać o stworzeniu takich sytuacji, które będą jak najbardziej zbliżone do warunków meczowych.
- Niska kompleksowość ćwiczenia pod względem zachowań taktycznych (ograniczona w zasadzie do taktyki indywidualnej).
Aspekt fizyczny treningu 1v1
Zalety stosowania danej formy treningowej:
- Wysoka intensywność treningu. Pojedynki 1v1 to najbardziej intensywna forma treningu. Trudno tu o dłuższą przerwę na regenerację organizmu. Dlatego też tego typu trening w znaczący sposób może przyczynić się do poprawy wydolności tlenowej i beztlenowej naszego organizmu.
- Zwiększenie siły zawodnika. Wysoka intensywność pojedynków plus bardzo duża liczba zmian kierunku biegu oraz walka wręcz z przeciwnikiem sprawiają, że pojedynki 1v1 mogą przyczynić się do poprawy siły zawodnika. Taka forma treningowa da się we znaki zwłaszcza dolnym partiom ciała.
- Praca nad poprawą szybkości startowej i przyspieszenia. Gra 1v1 wymaga znacznego refleksu oraz szybkości startowej zarówno w ataku jak i w obronie. Szybki doskok do piłki może decydować o sukcesie lub porażce w naszych poczynaniach sam na sam z przeciwnikiem. Dzięki pojedynkom 1v1 kształtujemy również przyspieszenie na kilku pierwszych metrach, dzięki czemu zyskujemy przewagę nad przeciwnikami.
Wady stosowania danej formy treningowej:
- Przemęczenie zawodnika. Wyznaczając zbyt długi czas gry oraz za duże pole gry możemy doprowadzić do sytuacji, w której zmęczenie zawodnika będzie zbyt duże i pozytywne efekty, które chcieliśmy osiągnąć zostaną zniweczone. Zwłaszcza w przypadku niewytrenowanych zawodników może pojawić się duża bolesność mięśni, która wymagać będzie dłuższego czasu regeneracji po zakończonym treningu.
- Zbyt częsta i zbyt duża ilość pojedynków wykonywanych na sztucznej nawierzchni może prowadzić do problemów ze stawami. Pojedynki 1v1 wymagają bardzo dużej ilości zmian kierunku biegu oraz mocnej pracy nóg. W połączeniu ze sztuczną nawierzchnią boiska może mieć to wpływ na kondycje naszych stawów.
Aspekt mentalny treningu 1v1
Zalety stosowania danej formy treningowej:
- Budowanie pewności siebie i opanowania w pojedynkach 1v1. Ciągle poprawiając nasze umiejętności indywidualne budujemy naszą pewność siebie i nie boimy się tego typu gry, zarówno w ataku jak i w obronie.
- Duża radość z gry. Grając 1v1 mamy niezliczoną ilość okazji do strzelenia bramki przeciwnikowi. Dzięki dużej liczbie strzelanych bramek zawodnicy odczuwają większą radość z gry, a przecież o to w tym wszystkim chodzi, zwłaszcza w najmłodszych rocznikach.
Wady stosowania danej formy treningowej:
- Brak przyjemności z gry. Co dla jednego zawodnika może być niezwykle przyjemną sesją treningową dla drugiego może okazać się dość traumatycznym przeżyciem. Zwróćmy szczególną uwagę na dobór przeciwników podczas pojedynków 1v1. Zestawiając bardzo dobrego indywidualnie zawodnika z początkującym możemy spowodować, że ten drugi tracąc bramki co kilka sekund zniechęci się do jakiegokolwiek dalszego trenowania piłki nożnej.
Podsumowując, naszym zdaniem pojedynki 1v1 to bardzo dobra forma treningowa, która rozwija wiele aspektów technicznych u zawodników, wpływa w znacznym stopniu na ich rozwój motoryczny, a ponadto sprawia sporo radości i pozytywnie wpływa na motywację do dalszego treningu. Tą formę można stosować w każdym wieku (w tym także u seniorów), lecz najbardziej istotny jest początkowy etap rozwoju młodych zawodników i tu naszym zdaniem tego typu pojedynków powinno być najwięcej. Oczywiście jak wcześniej wspomnieliśmy trzeba bardzo umiejętnie tworzyć sytuacje i organizować tego typu pojedynki w taki sposób, aby były one w jak największym stopniu zbliżone do sytuacji, które możemy odnaleźć w grze meczowej. Jest niezwykle ważne, aby od najmłodszych lat zawodnicy kształtowali i rozwijali szczególnie własne indywidualne umiejętności oraz kształtowali właściwe nawyki, które z czasem będą umieli wykorzystać w większej formie gry oraz ostatecznie w grze właściwej.
